Փետրվար 5Սեբաստացիական ծնողական համայնք Փետրվար 12 Հարավային դպրոց, երկարացված օրվա կազմակերպիչներ Փետրվարի 19 Ազգային օպերա՝ Կոմիտաս-Թումանյանով Փետրվարի 26 Սովորողների, դասավանդողների ուսումնական երգչախմբեր
Մարտ 5 Ակներ ազգագրական համույթ Մարտ 12 Ազգային օպերա Չարենցով Մարտ 19 Հյուսիսային դպրոց Մարտ 27 Մանկավարժական աշխատողների ուրբաթ-համերգ
Ապրիլ 2 Արևելյան դպրոց Ապրիլ 9 Սուրբ Հարության ծես Ապրիլ 16 Արևմտյան դպրոց Ապրիլի 23 Օտար լեզուների ընտրությամբ գործունեության խմբեր Ապրիլի 30 Ֆոլկ-բենդ
Մայիս 7 Աշխատանքային երգերով, պարերգերով ուրբաթ-հանդիպում Մայիս 14 Քոլեջ Մայիս 21 Միջին դպրոց Մայիս 28 Շրջանավարտի ցտեսություն նախագիծ
Իրականացումը՝ կրթահամալիրի փետրվարյան օրացույցով Պատասխանատու՝ դպրոցական երգչախմբեր Հանդիպման վայրը՝ Մայր դպրոց ( Բաբաջանյան 25), Մարմարյա սրահ, ժամը՝ 15․15 Մասնակիցներ՝ «Սեբաստացիներ» պատանեկան երգչախումբ․ ղեկավար՝ Լուիզա Քեշիշյան «Սեբաստացիներ» մանկական երգչախումբ․ ղեկավար՝ Մարինե Մկրտչյան Հարություն Թոփիկյանի ուսուցչական երգչախումբ. ղեկավար՝ Մարինե Ոսկանյան Դպրոցների երգեցիկ խմբեր, ընտրությամբ գործունեության երգչախմբեր՝ Տաթև Մանվելյան, Ջուլի Ղազարյան, Հասմիկ Մաթևոսյան, Մարիամ Մնացականյան, Սեդա Թևանյան Բովանդակությունը՝ երգչախմբով ուսուցում, Աշոտ Բլեյանի 2000-րդ գրի նախահանդես Նվագակցությունը՝ Լիլիթ Առաքելյանի Տեխսպասարկում, ձայնագրություններ՝ Կարեն Խաչատրյան
Ծրագրում․
1․Սեբաստացիական հանրային երկձայն երգչախումբ․ Կոմիտաս․ Իմ չինարի յարը 2․ «Սեբաստացիներ» պատանեկան երգչախումբ, ընտրությամբ գործունեության, հանրակրթական երգչախմբեր․ ղեկավար՝ Լուիզա Քեշիշյան․ <<Օh, happy day>> (Ուրախ օր) Ստեփան Լուսիկյան․ Ազատ Հայաստան Ա․ Բաբաջանյան․ Իմ Երևան
Հոբելյանական 2000-րդ գիր․ միասնական ընթերցում․ Տեր կոչվածը իրավունք չէ, այլ հնարավորություն-պարտավորություն, ավելի մեծ ծառայություն: Ձեր հավատարիմ ծառան ձեզ հայտարարում է, ես այս երկրի պահապանն եմ, այս մի բուռ հողի մշակը, ձեր որդիների հավատարիմ եղբայրը»:
Հոբելյանական 2000-րդ գիր․ միասնական ընթերցում․ Իմ հասուն տարիքի երազը՝ խաղաղ-ստեղծարար աշխատանքով իր փոքրիկ, բայց նվիրական պետությունը շենացնող հայն է՝ հաշտ իր հարևանների ու աշխարհի իրողությունների հետ»:
Հոբելյանական 2000-րդ գիր․ միասնական ընթերցում․ Հայրենասիրությունը նույնքան նախասկզբնական է, որքան և մարդուն ի վերուստ տրված այլ զգացումները: Բայց հայրենասիրությունը երկկողմ պատասխանատվություն է պահանջում և ենթադրում է ոչ միայն քաղաքացու անմնացորդ ծառայությունը Հայրենիքին, այլև Հայրենիքի մեծ պատասխանատվությունը իր քաղաքացու նկատմամբ»:
1998թ
6․ Հարավային երգչախումբ․ խմբապետ՝ Մարիամ Մնացականյան Արևը կայնե կեսօր Տուն արի
Հոբելյանական 2000-րդ գիր․ միասնական ընթերցում․ Մանկավարժական նորարարության խթանումը, հանրակրթության քաղաքական ազատագրումը մանկավարժական ներուժի իրացման ամենահասանելի ուղին է…
2018, մայիս
7․ Արևմտյան երգչախումբ․ խմբապետ՝ Սեդա Թևանյան․ Հեփ-հոփ Մեր տանը դեմ հասած գարի
Հոբելյանական 2000-րդ գիր․ միասնական ընթերցում․ Մեր հեղինակային մանկավարժությունն ու մեր կրթական միջավայրը՝ իր բոլոր դպրոցներով, պարտեզներով, քոլեջով ստեղծվել-կառուցվել են անընդհատ՝ բաց դռներով․․․
8․ Քոլեջի երգչախումբ․ խմբապետ՝ Մարինե Մկրտչյան. Այ սար ու սեյրանու յար Սև գյուլի
Հոբելյանական 2000-րդ գիր․ միասնական ընթերցում․
Մեր կյանքի ծիսականցումը ուսումնական ծավալուն-երկարատև-գրավիչ աշխատանք է դարձնում շարականների ուսուցումը, ես ասում եմ, լսեք շարականով ուսուցումը:
Մարտի 1-ապրիլի 9 «Ձոն». տեխնոլոգիական, հասարակագիտական նախագծերի ստուգատես
Ուրբաթ-համերգներ․ Մարտ 5 Ակներ ազգագրական համույթ Մարտ 12 Ազգային օպերա Չարենցով Մարտ 19 Հյուսիսային դպրոց Մարտ 27 Մանկավարժական աշխատողների ուրբաթ-համերգ Ապրիլ 2 Արևելյան դպրոց Ապրիլ 9 Սուրբ Հարության ծես
Նորամուտեր․ Քոլեջ Մարտի 1՝սաների մուտքը նախակրթարան․ նոր խմբասենյակ Մարտի 5՝ կացարանի՝ Հյուսիս Մարտի առաջին շաբաթ՝ նոր դարբնոց Արևմուտք Մարտի 9՝ Արևմտյան դպրոց-պարտեզում նոր խմբասենյակ
Մայր դպրոց, Մարմարյա սրահ Մասնակիցներ՝ դասավանդողներ, սովորողներ, հյուր-բարեկամներ Ժամը՝ 09.00-09.15
Փետրվարի 22 Ծրագրում.
Պարուսուցում՝ Նարե․ ղեկավար՝ Լաերտ Գրիգորյան
Միասնական ընթերցանություն. Ինչքան որ լավ է…Եղիշե Չարենց
Ինչ որ լավ է՝ վառվում է ու վառում, Ինչ որ լավ է՝ միշտ վառ կմնա. Այս արև, այս վառ աշխարհում Քանի կաս՝ վառվի՛ր ու գնա՛։ Մոխրացի՛ր արևի հրում, Արևից թող ոչինչ չմնա, — Այս արև, այս վառ աշխարհում Քանի կաս՝ վառվի՛ր ու գնա՛։
Միասնական կատարում «Երևանի գիշերները կապուտակ». (Խոսք՝ Աշոտ Գրաշու, երաժշտությունը՝ Ալեքսանդր Դոլուխանյան)
Երևանի գիշերները կապուտակ
Սիրո հազար երգ են վառել կրծքիս տակ,
Գարնան նման Երևանը մեր ժպտուն,
Քո սիրո հետ միշտ շողում է իմ սրտում:
Երևանի գիշերները հովասուն
Ձեր պարտեզում պայծառ հեքիաթ են ասում,
Ամեն ծաղկում չքնաղ դեմքն եմ քո տեսնում,
Կրծքիդ հևքն եմ, սրտիդ երգն եմ ես լսում:
Երևանի գիշերները լուսավառ
Ինձ դարձրել են սև աչքերիդ սիրահար,
Երբ կարոտով քեզ գրկում եմ, համբուրում`
Ինձ տենում եմ սև աչքերիդ հայելում:
Միասնական ընթերցանություն. Վահան Տերյան.
Մենության խավար զնդանից կրկին Ես վերադարձա հզոր ու հպարտ, Եվ ինձ ողջունեց աղմուկը զվարթ, Ու նոր խնդությամբ այրեց իմ հոգին…
Անխոս տանջանքիս գիշերում անքուն Իր հուրը վառեց պայծառ մի կարոտ — Նոր սիրով լեցուն՝ դարձա ես ձեզ մոտ, Եվ նոր երգեր են հնչում իմ հոգում։
Եկա, որ այստեղ ձեզ համար այսօր Հըրեղեն խոսքեր կռեմ ու խնդում, Լսեմ հաղթական մարտի ցնծություն, Տեսնեմ շարքերը ձեր հզորազոր։
Եվ լուսաբացինք երբ հոգնած լինեք, Երբ քնած լինեք թշնամուց խաբված, Արևածագի ցնծությամբ արբած, Կանչեմ ձեզ, ճչամ՝ եղբայրնե՜ր, ելե՛ք…
Հանինա, նինա, նինա, Հանինա, նինա, նինա, Հանինա ես ու դու, Հանինա, նինա, նինա, Հանինա, նինա, նինա, Հանինա ես ու դու:
1. Տու բզդիգ իս պարով մենձնաս, Հանինա, նինա, նինա , Հանինա ես ու դու, Կոլոլիգ նոր հարս դառնաս, Հանինա, նինա, նինա, Ջանինա ես ու դու:
Հանինա, նինա, նինա, Հանինա, նինա, նինա…
2. Քու խալեր քընց պարզ լուսնագ, Հանինա, նինա, նինա, Հանինա ես ու դու, Քու աչքեր քընց արեգակ, Հանինա, նինա նինա, Ջանինա ես ու դու:
Հանինա, նինա, նինա, Հանինա, նինա, նինա…
3. Սաղ գեղով հաստատ գինան, Հանինա, նինա նինա, Հանինա ես ու դու, Իմ դարդին դարման չէղան, Հանինա, նինա, նինա, Ջանինա գժվա ես:
Հանինա, նինա, նինա, Հանինա, նինա, նինա…
Պարուսուցում` Էրզրումի շորոր
Փետրվարի 24 Միասնական կատարում. Առնո Բաբաջանյան. Երևանի սիրուն աղջիկ
Խոսք` Վահան Հարությունյանի Երաժշտություն` Առնո Բաբաջանյանի
Երևանի սիրուն աղջիկ, Ունքերդ կամար, Հաստատ գիտեմ, որ ծնվել ես Միայն ինձ համար:
Ինձ պես յար ունես, Ոսկե զարդ ունես, Երևանի սիրուն աղջիկ, Էլ ինչ դարդ ունես:
Աշուղ դարձաց քեզ եմ կանչում, Ուր ես իմ անգին, Քեզ իմ սիրո ծաղկաց այգում Սրտիս տեր անեմ:
Գինին ձեռքիս, անուշ խաղով, Քեզ եմ ես կանչում, Արի նազով, արի խաղով, Ինչ ես ինձ տանջում:
Միասնական ընթերցանություն․Հով. Թումանյան․ Հին օրհնություն․
Կանաչ, վիթխարի ընկուզենու տակ, Իրենց հասակի կարգով, ծալպատակ, Միասին բազմած, Մի շըրջան կազմած,
Քեֆ էին անում Եվ ուրախանում Մեր հըսկա պապերն ու մեր հայրերը՝ Գյուղի տերերը։
Մենք, առույգ ու ժիր գեղջուկ մանուկներ, Երեք դասընկեր, Նըրանց առաջին գըլխաբաց կանգնած, Ձեռքներըս խոնարհ սըրտներիս դըրած, Զի՜լ, ուժեղ ձայնով նըրանց ըսպասում― Տաղ էինք ասում։
Երբ զըվարթաձայն մեր երգը լըռեց, Մըռայլ թամադեն բեխերն ոլորեց, Նըրա հետ վերցրին լիք բաժակները Բոլոր մեծերը Ու մեզ օրհնեցին. ― «Ապրե՛ք, երեխե՛ք, Բայց մեզ պես չապրեք…»
Ժամանակ անցավ, նրանք էլ անցան, Զըվարթ երգերըս վըշտալի դարձան. Ու ես հիշեցի մեր օրը լալիս, Թե մեզ օրհնելիս Ինչու ասացին. — «Ապրե՛ք, երեխե՛ք, Բայց մեզ պես չապրեք…»
Խաղաղությո՜ւն ձեզ, մեր անբա՛խտ պապեր, Ձեզ տանջող ցավը մե՛զ էլ է պատել։ Այժըմ, տըխրության թե քեֆի ժամին, Մենք էլ՝ օրհնելիս մեր զավակներին՝ Ձեր խոսքն ենք ասում. ― «Ապրե՛ք, երեխե՛ք, Բայց մեզ պես չապրեք…»
Միասնական պարերգի ուսուցում. Լուսնակը նորել է.
Միասնական ընթերցանություն․ Հովհ․ Թումանյան․ Համերգ
Վըտակը ժայռից ներքև է թըռչում, Թափ առած ընկնում քարերի գըլխին, Զարկում ավազին, շաչում է, ճըչում, Ճըչում անհանգիստ, փըրփուրը բերնին։
Ինչպես ծերունին, ձենով պառաված, Ձայնակցում է ժիր թոռնիկի երգին, Այնպես է ծերուկ անտառը կամաց Արձագանք տալի ջըրի աղմուկին։
Այնինչ բընության զըվարթ համերգի
Ունկընդիրն անխոս ու հավերժական, Ժայռը մտախոհ՝ իր մըռայլ մըտքի Ետևից ընկած լըսում է նըրան։
Ամպը եկավ նստեց սարին, Նստեց սարի սուր կատարին։ — Լըսի՛, պապի՛, ասավ նրան, Լավ օրերըդ անցան, կորան.
Խիստ սոսկալի Ցուրտ է գալի։ Ասավ, գնաց։ Սարը կամաց Մտավ սիպտակ Վերմակի տակ։
Քամին
— Ո՜ւ-ո՜ւ-ո՜ւ… Քամին է, քամին, Տես անզգամին. Բերան չունի՝ փըչում է,
Թևեր չունի՝ թռչում է, Ձեռքեր չունի՝ քաշում է, Իմ փոքրիկին քըշում է։
Կորի՛, դու քամի, Անպիտան քամի։
Մի վախի, ջանիկ, Փեշըս պինդ բռնի, Ես թող չեմ անի, Քամին քեզ տանի։
Մարտ
Ա՜խ, է՜սպես էլ գիժ ամիս. Մարդու հանգիստ չի տալիս։ Էսօր ուրախ օր կանի, Վաղը անձրև ու քամի. Առավոտը պայծառ օդ, Կեսօրը մութ ու ամպոտ։ Մին հագնում է սպիտակ, Մին կանաչին է տալիս. Մի օր ցուրտ է, մի օր տաք, Մին խնդում է, մին լալիս… Ա՛խ, է՜սպես էլ գիժ ամիս։
Արագի՜լ, բարով եկար, Հա՛յ, արագի՜լ, բարով եկար, Դու մեզ գարնան նշան բերիր, Մեր սրտերը ուրախ արիր: Արագի՜լ, երբ գնացիր, Դու մեզանից երբ գընացիր, Հա՛փչեցին բուք ու բորան, Ծաղիկները ամեն տարան: Արագի՜լ, բարով եկար, Հա՛յ, արագիլ, բարով եկար. Բունդ շինիր դու մեր ծառին Մեզ մոտ մնա ամբողջ տարին:
Լինում է մի սար, Էն սարում մի ծառ, Էն ծառում փըչակ, Փըչակում մի բուն, Բընում երեք ձագ, Ու վըրեն Կըկուն։
— Կո՛ւկու, կո՛ւկու, իմ կուկուներ, Ե՞րբ պիտի դուք առնեք թևեր, Թըռչե՜ք, գընաք, Ուրախանաք…
Երգելով — Էս սարը իմն է, Էս ծառը իմն է, Ծառում փըչակ կա, Փըչակում՝ մի բուն, Էս ո՞վ է եկել Տիրացել թաքուն։
Ախ դու Կըկու, հիմա՛ր Կըկու, Քանի՞ փոքրիկ ձագ ունես դու։
— Երեք հատ ձագ, աղա Աղվես։
Երգելով — Երեք հատ ձագ ցույց կըտամ քեզ։ Ու չե՞ս ասել, դու, անամոթ, Մինը ծառա ղըրկես ինձ մոտ։ Ձըգի շուտով մի հատը ցած, Թե չէ՝ կացինս հըրեն սըրած, Գընամ բերեմ, Ծառը կըտրեմ…
— Վա՜յ, չըկտրես, Աստված սիրես, Էս մինն ահա Տար քեզ ծառա, Միայն թե էդպես Մի ջընջիլ մեզ Բընով–տեղով, Ամբողջ ցեղով։
Մայր դպրոց, Մարմարյա սրահ Մասնակիցներ՝ դասավանդողներ, սովորողներ, հյուր-բարեկամներ Ժամը՝ 09.00-09.15
Փետրվարի 15 Ծրագրում.
Պարուսուցում՝ Նարե․ ղեկավար՝ Լաերտ Գրիգորյան
Միասնական ընթերցանություն. Ինչքան որ հուր կա…Եղիշե Չարենց
Ինչքան որ հուր կա իմ սրտում — բոլորը քեզ. Ինչքան կրակ ու վառ խնդում — բոլորը քեզ.— Բոլո՜րը տամ ու նվիրեմ, ինձ ո՛չ մի հուր թող չմնա՝ Դո՜ւ չմրսես ձմռան ցրտում.— բոլո՜րը քեզ…
Միասնական կատարում «Երգ ճանապարհի». (Տեսանյութն այստեղ)
Հեյ, ճամփեք ոլոր-մոլոր և արևն անմար Ես կտամ կյանք իմ բոլոր ձեր սիրո համար: Հեյ, դաշտեր դաշտեր բարի, ձեզ էլ բյուր բարև, Ինձ օգնեք յարիս գնտեմ, իմ պայծառ արև:
Սիրտն իմ քո ճամփին, երգն ուրախ թող միշտ հնչի Թող թռչուն դառնա և թռչի, թռչի, Գարուն, գարուն եկավ ծաղիկն է քնքուշ, Նրա հետ եկավ իմ սերն անուշ:
Ես ճամփա ելա ծեգին վառ սիրով անշեջ, Չանսալով հողմին, մեգին, պիտ քայլեմ անվերջ։ Հեյ, ճամփեք, ճամփեք բարի ձեզ էլ բյուր բարև, Ինձ օգնեք գտնեմ յարիս, իմ լույս, իմ արև:
Սիրտն իմ քո ճամփին, երգն ուրախ թող միշտ հնչի Թող թռչուն դառնա և թռչի, թռչի, Գարուն, գարուն եկավ ծաղիկն է քնքուշ, Նրա հետ եկավ իմ սերն անուշ:
Կուզեմ հիմի փչե զուռնեն․․․
Եղիշե Չարենց Կուզեմ հիմի փչե զուռնեն – հարբած ըլիմ մինչև էգուց. Ամեն մարդու ընկեր ըլիմ -ու բաց ըլիմ մինչև էգուց:
Ֆայտոն նստած՝ անցնեմ քուչով, պատուհանից վրես նայես՝ Էշխդ անքուն սիրտս ընկնի ու լաց ըլիմ մինչև էգուց:
Խելքս քամուն, հովին տված՝ երթամ ընկնեմ դուքան ու բաղ՝ Ընկերների սուփրին գինի ու հա՛ց ըլիմ մինչև էգուց:
Երթամ – ուրիշ գոզալների գիրկը դնեմ գլուխս տաք՝ Քո էդ անուշ, ազի՜զ տեսքով հարբած ըլիմ մինչև էգուց:
Միասնական պարերգ . Հաց կթխեմ .
Հաց կթխեմ գարի ա, երի, երի էրվա, օյ, օյ, Էս ինչ ուրախ տարի ա, շեկո ջան, էրվա, օյ, օյ:
Կրակը թռավ քարից, երի, երի էրվա, օյ,օյ, Ես կմեռնեմ քո դարդից, շեկո ջան, էրվա, օյ, օյ:
Հաց եմ թխել մշակին, երի, երի էրվա, օյ,օյ, Ետ եմ նստել դոշակին, շեկո ջան, էրվա, օյ, օյ:
Հանինա, նինա, նինա, Հանինա, նինա, նինա, Հանինա ես ու դու, Հանինա, նինա, նինա, Հանինա, նինա, նինա, Հանինա ես ու դու:
1. Տու բզդիգ իս պարով մենձնաս, Հանինա, նինա, նինա , Հանինա ես ու դու, Կոլոլիգ նոր հարս դառնաս, Հանինա, նինա, նինա, Ջանինա ես ու դու:
Հանինա, նինա, նինա, Հանինա, նինա, նինա…
2. Քու խալեր քընց պարզ լուսնագ, Հանինա, նինա, նինա, Հանինա ես ու դու, Քու աչքեր քընց արեգակ, Հանինա, նինա նինա, Ջանինա ես ու դու:
Հանինա, նինա, նինա, Հանինա, նինա, նինա…
3. Սաղ գեղով հաստատ գինան, Հանինա, նինա նինա, Հանինա ես ու դու, Իմ դարդին դարման չէղան, Հանինա, նինա, նինա, Ջանինա գժվա ես:
Հանինա, նինա, նինա, Հանինա, նինա, նինա…
Պարուսուցում` Էրզրումի շորոր
Փետրվարի 17 Միասնական կատարում. Առնո Բաբաջանյան. Ազգ իմ փառապանծ
Հայաստան աշխարհ, դու մեր կարոտն ես՝ քո կյանքով անմահ. Քո ճամփան հնում արնոտ, քարոտ էր. դու ծաղկիր հիմա: Ուր լինենք հավետ քո հուր կարոտը տունն է հայրենի, Մաշտոցի հզոր լեզուն վառ հույսն է ամեն մի հայի:
Փառքդ թռչում է, երգդ կանչում է, հողդ դարձրել ես ծով գանձ. Սիրտդ կայտառ է, միտքդ պայծառ է, ազգ իմ փառապանծ:
Բարձրացնենք սիրով մեր սուրբ գավաթը, հանուն հայության. Թող անմար պահի նա իր հավատը հուր եւ հավիտյան: Ուր լինենք հավետ քո հուր կարոտը տունն է հայրենի. Մաշտոցի հզոր լեզուն վառ հույսն է ամեն մի հայի:
Փառքդ թռչում է, երգդ կանչում է, հողդ դարձրել ես ծով գանձ. Սիրտդ կայտառ է, միտքդ պայծառ է, ազգ իմ փառապանծ:
Միասնական ընթերցանություն․Հով. Թումանյան․ Հին օրհնություն․
Կանաչ, վիթխարի ընկուզենու տակ, Իրենց հասակի կարգով, ծալպատակ, Միասին բազմած, Մի շըրջան կազմած,
Քեֆ էին անում Եվ ուրախանում Մեր հըսկա պապերն ու մեր հայրերը՝ Գյուղի տերերը։
Մենք, առույգ ու ժիր գեղջուկ մանուկներ, Երեք դասընկեր, Նըրանց առաջին գըլխաբաց կանգնած, Ձեռքներըս խոնարհ սըրտներիս դըրած, Զի՜լ, ուժեղ ձայնով նըրանց ըսպասում― Տաղ էինք ասում։
Երբ զըվարթաձայն մեր երգը լըռեց, Մըռայլ թամադեն բեխերն ոլորեց, Նըրա հետ վերցրին լիք բաժակները Բոլոր մեծերը Ու մեզ օրհնեցին. ― «Ապրե՛ք, երեխե՛ք, Բայց մեզ պես չապրեք…»
Ժամանակ անցավ, նրանք էլ անցան, Զըվարթ երգերըս վըշտալի դարձան. Ու ես հիշեցի մեր օրը լալիս, Թե մեզ օրհնելիս Ինչու ասացին. — «Ապրե՛ք, երեխե՛ք, Բայց մեզ պես չապրեք…»
Խաղաղությո՜ւն ձեզ, մեր անբա՛խտ պապեր, Ձեզ տանջող ցավը մե՛զ էլ է պատել։ Այժըմ, տըխրության թե քեֆի ժամին, Մենք էլ՝ օրհնելիս մեր զավակներին՝ Ձեր խոսքն ենք ասում. ― «Ապրե՛ք, երեխե՛ք, Բայց մեզ պես չապրեք…»
Միասնական պարերգի ուսուցում. Լուսնակը նորել է.
Միասնական ընթերցանություն․ Հովհ․ Թումանյան․ Համերգ
Վըտակը ժայռից ներքև է թըռչում, Թափ առած ընկնում քարերի գըլխին, Զարկում ավազին, շաչում է, ճըչում, Ճըչում անհանգիստ, փըրփուրը բերնին։
Ինչպես ծերունին, ձենով պառաված, Ձայնակցում է ժիր թոռնիկի երգին, Այնպես է ծերուկ անտառը կամաց Արձագանք տալի ջըրի աղմուկին։
Այնինչ բընության զըվարթ համերգի
Ունկընդիրն անխոս ու հավերժական, Ժայռը մտախոհ՝ իր մըռայլ մըտքի Ետևից ընկած լըսում է նըրան։
Քո բուն հյուսած ծաղիկներով՝ Շուշան, նարգիզ, նունուֆարով, Քո տեղ լըցված ցող ու շաղով, Քընես, կելնես երգ ու տաղով. Սիրունի՜կ, սիրունի՜կ, Նախշուն կաքավիկ։
Քո թև փափուկ ու խատուտիկ, Պըստի կըտուց, կարմիր տոտիկ, Կարմիր-կարմիր տոտիկներով, Կըշորորաս ճուտիկներով. Սիրունի՜կ, սիրունի՜կ, Նախշուն կաքավիկ։
Երկինքն ամպել է (երկձայն) Խոսք:Երաժշտություն: Կոմիտաս (Սողոմոն Գևորգի Սողոմոնյան)
Երկինքըն ամպել է, Ի՜նչ անուշ թոն է. Գամ դըռնեն անցնեմ՝ Հոգյակըս հոն է:
Երկինքըն ամպել է, Գետինը թաց է. Յարըս քնել է, Երեսը բաց է:
Երկինքըն ամպել է, Ի՜նչ անուշ երակ. Սըրտիս մեջ լըցավ, Մի բուռ կըրակ:
Կոմիտաս Էս գիշեր, լուսնակ գիշեր (երկձայն)
Էս գիշեր լուսնյակ գիշեր, Վա՜յ, լե՜, լե՜, լե՜, լե՜, Լե՜, լե՜, լե՜, լե՜, լե՜, լե՜, Ձյունն եկել գետին նախշել. Ո՞վ է տեսել՝ սիրած յարը մոռանա, Ով մոռանա, ջուխտ աչքերով կուրանա:
Ա՜յ գիշեր, դարձիր արի, Վա՜յ, լե՜, լե՜, լե՜, լե՜, Լե՜, լե՜, լե՜, լե՜, լե՜, լե՜, Հացս թող լինի գարի. Ո՞վ է տեսել՝ սիրած յարը մոռանա, Ով մոռանա, ջուխտ աչքերով կուրանա:
Մենակ յարս ինձ համար, Վա՜յ, լե՜, լե՜, լե՜, լե՜, Լե՜, լե՜, լե՜, լե՜, լե՜, լե՜, Սրտով խոսքը կատարի. Ո՞վ է տեսել՝ սիրած յարը մոռանա, Ով մոռանա, ջուխտ աչքերով կուրանա:
Կոմիտասյան պարերգեր․ մշակումները՝ <<Սեբաստացիներ>> վոկալ համույթի Կոմիտասյան նոր պարերգեր․
Ձուն դնեմ թավեն, խաշեմ
Ձուն դնեմ թավեն, խաշեմ Ելնեմ տանիքը աշեմ:
Բոբիկ մի քելե, փուշ է, Սիրունիկ, պագդ անուշ է:
Կայնել ես վարդի հովին, Քամին տա ծոցիդ մովին:
Լեզու չի խոսում
Լեզուս չի խոսում, լալ եմ, հո՜, յարո, Ես քու ձեռից հիլալ եմ, հո՜, յարո, Ալագյազ բարձր սարի, հո՜, յարո, Պաղ աղբյուրից զուլալ եմ, հո՜, յարո:
Խորագիրը՝ Հովհ․ Թումանյանի Բովանդակությունը` կրթահամալիրի փետրվարյան օրացույցով Իրականացումը՝ Հովհ․ Թումանյանի <<Չարի վերջը>> ստեղծագործությամբ Պատասխանատու՝ Ծեսերի կենտրոն Ընթերցանության ռիթմահար՝ Լաերտ Գրիգորյան Դաշնամուր՝ Լիլիթ Առաքելյան Փետրվարի 12, Մայր դպրոց ( Բաբաջանյան 25), Մարմարյա սրահ, ժամը՝ 15․15 Մասնակիցներ՝ սովորողներ, դասավանդողներ, <<Հայ>> բենդ, ծնողներ, կրթահամալիրի բարեկամ, այլք․․․
Ծրագրում․ 1․ Միասնական կատարում <<Իմ խաղաղ երեկոն է հիմա>>․ Խոսք՝ Վահան Տերյան Երժ.՝ Լևոն Աբրահամյան
2․ Միասնական ընթերցանություն․ Հովհ․ Թումանյան <<Չարի վերջը>> (հատված)․
Լինում է մի սար, Էն սարում մի ծառ, Էն ծառում փըչակ, Փըչակում մի բուն,
Բընում երեք ձագ, Ու վըրեն Կըկուն։ — Կո՛ւկու, կո՛ւկու, իմ կուկուներ, Ե՞րբ պիտի դուք առնեք թևեր, Թըռչե՜ք, գընաք, Ուրախանաք… Երգում էր մարիկ Կըկուն.
3․ <<Հայ>> բենդ․ Կոմիտաս <<Քելեր-ցոլեր>>
4․ Միասնական ընթերցանություն․ Հովհ․ Թումանյան <<Չարի վերջը>> (հատված)․
Մին էլ, ըհը՛, Աղվեսն եկավ. — Էս սարը իմն է, Էս ծառը իմն է, Ծառում փըչակ կա, Փըչակում՝ մի բուն, Էս ո՞վ է եկել Տիրացել թաքուն։ Ախ դու Կըկու, հիմա՛ր Կըկու,
Քանի՞ փոքրիկ ձագ ունես դու։ — Երեք հատ ձագ, աղա Աղվես։ — Երեք հատ ձագ ցույց կըտամ քեզ։ Ու չե՞ս ասել, դու, անամոթ, Մինը ծառա ղըրկես ինձ մոտ։
Ձըգի շուտով մի հատը ցած, Թե չէ՝ կացինս հըրեն սըրած, Գընամ բերեմ, Ծառը կըտրեմ…
5․ Միասնական պարերգի ուսուցում․ <<Լուսնակը նորել է>> Լուսնըկի լուսը, արտերի բուսը, օ՜յ, օ՜յ, Յարըս ջահել է, քընի գը դուսը, օ՜յ, օ՜յ: Յարս ջահել է, սարի ծաղիկ է, օ՜յ, օ՜յ, Մեր գեղի բերնի անուշ խաղիկ է, օ՜յ, օ՜յ: Աչքս սարերուն, սիրտս ջրերուն, օ՜յ, օ՜յ, Հավքն ու հովերը ինձ լուր չեն բերում, օ՜յ, օ՜յ: (արագ տարբերակ) Լուսնըկի լուսը, արտերի բուսը, օ՜յ, օ՜յ, Յարըս ջահել է, քընի գը դուսը, օ՜յ, օ՜յ: Աչքըս սարերուն, սիրտս ջըրերուն, օ՜յ, օ՜յ, Սար ու ծովերը էլ լուր չեն բերում, օ՜յ, օ՜յ: Լուսնըկի լուսը, արտերի բուսը, օ՜յ, օ՜յ, Յարըս ջահել է, քընի գը դուսը, օ՜յ, օ՜յ:
6․ Միասնական ընթերցանություն․ Հովհ․ Թումանյան <<Չարի վերջը>> (հատված)․
Վա՜յ, չըկտրես, Աստված սիրես, Էս մինն ահա Տար քեզ ծառա, Միայն թե էդպես Մի ջընջիլ մեզ
Բընով–տեղով, Ամբողջ ցեղով։ Խնդրեց մարիկ Կըկուն ու ձագերից մինը ձգեց ներքև։ Աղվեսը՝ հա՛փ, առավ գնաց։ — Վայ–վա՜յ, դու–դո՜ւ,
Իմ լավ կուկու. Ո՞ր սև սարում, Ո՞ր անտառում, Ո՞ր թըփի տակ Կորար մենակ…
Վայ–վա՜յ, դու–դո՜ւ, Իմ խեղճ կուկու…
7․ <<Հայ>> բենդ․ Կոմիտաս <<Էսօր ուրբաթ է>>
8․ Միասնական ընթերցանություն․ Հովհ․ Թումանյան <<Չարի վերջը>> (հատված)․
Լաց էր լինում մարիկ Կըկուն, մին էլ, ըհը՛, Աղվեսը ետ եկավ։ — Էս սարը իմն է, Էս ծառը իմն է, Ծառում փըչակ կա, Փըչակում՝ մի բուն, Էս ո՞վ է եկել Տիրացել թաքուն։
Ախ դու Կըկու, հիմար Կըկու, Քանի՞ փոքրիկ ձագ ունես դու: — Երկու հատ ձագ, աղա Աղվես: — Երկու հատ ձագ ցույց կըտամ քեզ: Ա՛խ, չարամիտ դու ավազակ,
Ի՜նչ խաբար է, երկո՜ւ հատ ձագ. Ի՜նչ, ուզում էս էստեղ զոռով Լըցնես ամբողջ կըկուներո՞վ… Ձըգի շուտով մի հատը ցած, Թե չէ՝ կացինս հըրեն սըրած,
Գընամ բերեմ, Ծառը կըտրեմ…
9․ Կոմիտասյան միասնական պարերգ․ <<Լեզուս չի խոսում>>․ Լեզուս չի խոսում, լալ եմ, հո՜, յարո, Ես քու ձեռից հիլալ եմ, հո՜, յարո, Ալագյազ բարձր սարի, հո՜, յարո, Պաղ աղբյուրից զուլալ եմ, հո՜, յարո:
10․ Միասնական ընթերցանություն․ Հովհ․ Թումանյան <<Չարի վերջը>> (հատված)․ Վա՜յ, չըկտրես, Աստված սիրես, Էս էլ առ տար,
Ու թող դադար՝ Վերջինը գեթ Մընա ինձ հետ… Աղաչեց մարիկ Կըկուն ու երկրորդ ձագն էլ ձգեց ներքև: Աղվեսը՝ հա՛փ, էս էլ առավ ու գնաց:
— Վայ-վա՜յ, վույ-վո՜ւյ, Ընչի՞ համար Եկա ես սար, Բուն շինեցի, Ձագ հանեցի…
Աղվեսն եկավ, Տարավ, կերավ, Երկու, երկու, Կուկու… կուկու… Լաց էր լինում մարիկ Կըկուն:
11․ <<Հայ>> բենդ ․ Կոմիտաս․ Սար-Սար
12․ Միասնական ընթերցանություն․ Հովհ․ Թումանյան <<Չարի վերջը>> (հատված)․ Էս միջոցին — ղա՜, ղա՜, ղա՜, Ագռավն անց էր կենում էն կողմերով: Լսեց Կըկվի լացի ձայնը: — Էդպես տխուր ու զարհուրիկ Ի՞նչ ես լալիս, Կըկու քուրիկ: — Ինչպես չըլամ, ա՛ սանամեր.
Աղվեսն եկավ էն սըրտամեռ, Գըլխիս էսպես փորձանք բերավ, Ձագուկներըս տարավ, կերավ: — Վո՜ւյ իմ աչքին, անխելք Կըկու, Ինչպես իզուր խաբվել ես դու Սուտ խոսքերից չար Աղվեսի: Ոն՜ց թե սարը իմն է՝ կասի: Ո՞վ է տըվել էն լըրբին սար. Սարն ամենքիս է հավասար… Ո՞վ կըթողնի վեր կենա նա
Ամբողջ սարին գա տիրանա, Անունը տա սըրած կացնի, Սրան-նրան սուտ վախեցնի, Ու մինն էսօր, մյուսը—երեկ, Ձագեր տանի, ուտի մեկ-մեկ…
Սև գրողի էն տարածին Ո՞վ է տըվել սըրած կացին: Մին էլ որ գա ու սպառնա, Մի՛ վախենա, քըշի գնա:
13․ Կոմիտասյան միասնական պարերգ․ <<Ծառի տակին>>
14․ Միասնական ընթերցանություն․ Հովհ․ Թումանյան <<Չարի վերջը>> (հատված)․
Էսպես ասավ Ագռավն ու թըռավ գընաց: Ահա կրկին
Աղվեսն եկավ: — Էս սարը իմն է, Էս ծառը իմն է… Հազիվ էր ասել, Կըկուն բնից գլուխը հանեց՝ — Սուտ ես ասում, դու խաբեբա,
Անխիղճ գազան, անկուշտ, ագահ: Ո՞վ է տվել էստեղ քեզ սար, Սարն ամենքիս է հավասար: Ի՜նչ ես եկել սուտ տեր դարձել, Ես էլ հիմար՝ ճիշտ եմ կարծել,
Ձագուկներըս տըվել եմ քեզ… Կորի՛, գընա, դու չար Աղվես, Հերիք ինչքան սուտ ես ասել. Հիմի գիտեմ, չեմ վախում էլ. Կացին չունես ծառը կըտրես:
— Ո՞վ ասավ քեզ: — Ագռավն ասավ: — Ագռա՞վը, լա՜վ: Ու Ագռավի վրա բարկացած Աղվեսը պոչը քաշեց, հեռացավ: Գնաց մի դաշտում սուտմեռուկի տվավ, վեր
ընկավ, իբրև թե սատկել է: Ագռավն էլ կարծեց՝ իրավ սատկել է, թռավ եկավ վրեն իջավ, որ աչքերը հանի:
— Ա՛յ դու կռավան չարալեզու, Ո՜նց թե Կըկվին ասել ես դու, Թե ես կացին չունեմ սըրած… Կացին չունե՜մ… դե՜ հիմի կա՛ց… — Վա՜յ, քեզ մեղա,
Աղվես աղա, Ես եմ ասել, չեմ ուրանամ, Ինձ քըրքըրի, ինձ կեր հում-հում, Տո՛ւր ինչ պատիժ սիրտըդ կուզի, Բայց մի վերջին խոսքըս լըսի:
Ես էն սարում, հենց դեմ ու դեմ, Էնպես մի թանկ պահուստ ունեմ, Որ չես գըտնի դու քո օրում Ոչ մի թառում կամ անտառում: Ընչի՞ համար էն ահագին
Գանձը կորչի հողի տակին: Արի գընանք, հանեմ տամ քեզ, Էնքան ուտե՜ս, էնքան ուտե՜ս… Թե չըլինի ու սուտ դուրս գամ, Ես հո էստեղ միշտ կամ ու կամ…
— Գնա՛նք, ասավ Աղվեսը: Թե կըլինի, շատ լավ, թե չի լինի, էլի քեզ կուտեմ: Գնացին:
16․Միասնական կատարում․ Կոմիտաս <<Զար զընգը>>
Վերևից թռչելիս Ագռավը նկատել էր, որ մի թփում պառկած էր գյուղացու շունը: Աղվեսին տարավ, տարավ,
դուրս բերավ ուղիղ էն թփի վրա: — Ա՛յ, ասեց. էս թփումն է իմ պահուստը: Աղվեսն ագահ վրա ընկավ թփին. շունը վեր թռավ, կոկորդից բռնեց ու դրեց տակին: Աղվեսը խեղդվելով սկսավ խռխռալ.
Քո բուն հյուսած ծաղիկներով՝ Շուշան, նարգիզ, նունուֆարով, Քո տեղ լըցված ցող ու շաղով, Քընես, կելնես երգ ու տաղով. Սիրունի՜կ, սիրունի՜կ, Նախշուն կաքավիկ։
Քո թև փափուկ ու խատուտիկ, Պըստի կըտուց, կարմիր տոտիկ, Կարմիր-կարմիր տոտիկներով, Կըշորորաս ճուտիկներով. Սիրունի՜կ, սիրունի՜կ, Նախշուն կաքավիկ։
Կոմիտասյան պարերգեր․ մշակումները՝ <<Սեբաստացիներ>> վոկալ համույթի Կոմիտասյան նոր պարերգեր․
Ձուն դնեմ թավեն, խաշեմ
Ձուն դնեմ թավեն, խաշեմ Ելնեմ տանիքը աշեմ:
Բոբիկ մի քելե, փուշ է, Սիրունիկ, պագդ անուշ է:
Կայնել ես վարդի հովին, Քամին տա ծոցիդ մովին:
Բոբիկ մի քելե, փուշ է, Սիրունիկ, պագդ անուշ է:
Բուսել ես բաղի միջին, Դու ես իմ խաղի միջին:
Բոբիկ մի քելե, փուշ է, Սիրունիկ, պագդ անուշ է:
Լեզու չի խոսում
Լեզուս չի խոսում, լալ եմ, հո՜, յարո, Ես քու ձեռից հիլալ եմ, հո՜, յարո, Ալագյազ բարձր սարի, հո՜, յարո, Պաղ աղբյուրից զուլալ եմ, հո՜, յարո:
